BMI is bullshit: waarom je gezondheid niet in een rekensom past
Het beruchte rekensommetje dat bepaalt of je in het ‘goede’ of ‘verkeerde’ vakje valt qua gezondheid: BMI. Oftewel, Body Mass Index.
Van dieetclubs tot huisartsenpraktijken, van media tot verzekeraars — overal word je ermee om de oren geslagen. En steeds weer luidt het oordeel: het is niet goed gesteld met je gezondheid. Kijk maar naar je BMI!
Maar ik zeg: BMI is bullshit.
Wat is BMI eigenlijk?
Even een opfrissertje:
BMI is een formule die de verhouding tussen je lengte en gewicht weergeeft. Je berekent het door je gewicht (in kilo’s) te delen door het kwadraat van je lengte (in centimeters).
Daaruit rolt een getal. En op basis daarvan word je in een categorie geplaatst:
- Ondergewicht (lager dan 18,5)
- Gezond gewicht (tussen 18,5 en 25)
- Overgewicht (tussen 25 en 30)
- Obesitas (30 of hoger)
Klinkt simpel, maar… er is een hoop mis met deze methode.
6 redenen waarom BMI geen goed beeld geeft van je gezondheid
1. BMI is geen medische maatstaf
De formule is bijna 200 jaar oud en bedacht door een statisticus (geen arts) om gemiddelden te berekenen bij bevolkingsonderzoeken. Niet om individuele diagnoses te stellen.
2. De formule is gebaseerd op eenzijdige data
De BMI is afgeleid van gegevens van uitsluitend Franse en Schotse dienstplichtige mannen. Geen vrouwen, geen 50-plussers, geen mensen van andere etniciteiten. Hoe representatief is dat?
3. BMI houdt geen rekening met spiermassa
Een getrainde sporter kan een hoge BMI hebben puur door zijn spiermassa. Volgens de BMI valt die persoon dan onder ‘overgewicht’, terwijl hij in topvorm is.
4. BMI zegt niks over vetverdeling
Buikvet is medisch gezien veel risicovoller dan bijvoorbeeld vet op je heupen. Maar BMI maakt daar geen onderscheid in. Iemand met een ‘gezonde’ BMI kan dus tóch ongezond veel buikvet hebben.
5. Gezond gewicht betekent niet automatisch een gezond lichaam
Als je BMI tussen 18,5 en 25 zit, betekent dat niet automatisch dat je gezond bent. Dat is een gevaarlijke aanname, en geeft mensen een vals gevoel van zekerheid.
6. BMI wordt misbruikt om te veroordelen
Instanties gebruiken BMI nog steeds als ‘bewijs’ dat iemand te dik is. Dit leidt tot stigma, stress en zelfs verkeerde medische behandeling. Terwijl overgewicht veel oorzaken heeft, en oplossingen zelden simpel zijn. Dit zorgt voor extra stress bij dikke mensen en daardoor houdt het probleem juist aan.
‘Leuk’ weetje: het BMI-spel van de farmaceutische industrie
Tot 1995 gold een BMI tot 27,5 nog als ‘gezond’. Maar toen kwam de Wereldgezondheidsorganisatie met een aanpassing. Ze verlaagden de grens naar 25 — op basis van een advies van een taskforce waarvan 9 van de 10 leden banden hadden met… de farmaceutische industrie.
Gevolg: miljoenen mensen kregen plots het label ‘te zwaar’. Zonder dat hun lichaam ook maar één gram veranderd was.
Toeval? Of een slimme zet om de markt voor afslankmiddelen een boost te geven?
Mijn conclusie? Staar je niet blind op BMI. Laat je niet in een hokje duwen door een rekensom. Je gezondheid is zoveel meer dan een cijfertje.
BMI is bullshit.
Grote kans dat jij ook regelmatig op de weegschaal staat en je afvraagt hoe je in vredesnaam die teller naar beneden krijgt. Als je mij al een tijdje volgt, weet je ook dat die kilo’s mij niet boeien. Ik kijk liever samen met jou naar hoe we samen die eetbuien aan kunnen pakken. Ik vertel je er graag meer in een persoonlijk gesprek.